Yapay Zeka Kullanımında Yanlış ve Doğru Yaklaşımlar Nelerdir?

Yapay zekayı günlük hayatımıza nasıl entegre edeceğimiz konusunda hepimiz bir arayış içindeyiz açıkçası. Kimimiz ona hayranlık duyarken, kimimiz ise ChatGPT'nin çıkışından neredeyse üç yıl sonra bile onu görmezden geliyor. Bence bu iki yaklaşım da hatalı...

"The Wrong vs. Right Ways to Use AI" by Darius Foroux

Yapay zeka, tıpkı bir çekiç gibi bir araçtır. Onu nasıl kullandığımız, sonuçları belirler. Bir marangozun elinde bir eve dönüşürken, aceminin elinde öylece kalabilir.

2022'nin sonlarından bu yana yapay zekayı her gün kullanıyor, neyin işe yaradığını neyinse yaramadığını bizzat deneyimliyorum. Bu süreçte, yapay zekanın kariyerlere ve hatta ruh sağlığına zarar verecek şekilde yanlış kullanıldığına da şahit oldum.

İşte bu yüzden, yapay zekayı kullanmanın doğru ve yanlış yaklaşımların olduğuna inanıyorum. Şimdi bunları keşfetmeye başlayalım…

Yanlış Yaklaşımlar

1. Yapay Zeka'ya İnsan Gibi Davranmak

apay zeka duygusuzdur. Sizi anlamaz, sadece elindeki devasa verilerden dil kalıplarını taklit eder. Buna rağmen, tıpkı bir insan gibi davrandığı için, ona sırlarınızı anlatır, dertlerinizi döker ve duygusal destek ararsınız.

Bu yanılsama, sandığınız kadar masum değil. ChatGPT'ye bağımlı hale gelen, hatta yapay zekanın kendilerini "herkesten daha iyi anladığını" düşünen o kadar çok insan var ki. Unutmayın, o sadece ilgili bir arkadaşın ne söyleyeceğini tahmin ediyor, ama asla umursamıyor. Sizi tanımıyor.

Bu tehlikeli bir yanılsama. Yapay zekaya bir arkadaş gibi davranmak, sizi ona bağımlı hale getirir ve gerçek insanlarla olan bağlarınızı zayıflatır. Unutmayın: Yapay zeka ne kadar gelişirse gelişsin, o her zaman bir araçtır, bir arkadaş değil.

2. Yapay Zekadan Tavsiye Almak

Eşimin hamileliğinin ilk aylarında ChatGPT'ye sürekli beslenme, egzersiz ve sağlık hakkında sorular soruyordu. Ve elbette cevaplar aşırı derecede temkinliydi.

"Bunu yeme. Şunu içme. Şunu yapma."

Aslında şunu söylüyordu: hayattan kaçın.

Yapay Zeka genellikle bunu yapar. Güvenli davranır. Çünkü sizin özel durumunuzu bilmez. Ve sorumluluktan kaçınmak için eğitilmiştir.

Bu yüzden yapay zekanın doktorunuz, terapistiniz veya patronunuz gibi davranmasına izin veremezsiniz.

Seçenekleri araştırabilir. Yönergeleri özetleyebilir. Bilgileri ortaya çıkarabilir. Ama son kararı siz, yani sorumlu olan olarak siz verirsiniz.

3. Söylediği her şeye inanmak

Yapay zeka kendine ne kadar güvense de her zaman doğru değildir; hatta bazen tamamen uydurur. Sektörde buna "halüsinasyon" denir, ancak siz bunu "güvenle yalan söylemek" olarak düşünebilirsiniz.

Yapay zekanın var olmayan makaleler, uydurulmuş istatistikler ve yanlış alıntılar sunduğunu bizzat gördüm. Bu bilgiyi sorgulamadan kabul etmek, farkında olmadan yanlış bilgiyi yaymanıza neden olabilir.

Bu yüzden, yapay zeka çıktısını daima iki kez kontrol ederim. Ana aracım ChatGPT olsa da, Gemini ve Perplexity gibi farklı modelleri de kullanırım. Eğer iki veya üç farklı yapay zeka aynı sonucu verirse, bu bilgiye daha çok güvenirim. Eğer sonuçlar çelişiyorsa, konuyu daha derinlemesine araştırırım.

Kural çok basit: Şüpheci olun. Yapay zekaya istekli, hızlı ama güvenilmez bir stajyer gibi davranın. Onu bir araç olarak görün ve her zaman yaptığı işi kontrol edin. Yapay zeka daha iyi ve daha doğru hale gelse bile, şüpheci yaklaşımınızı korumak sağlıklı olacaktır.

Sonuçta, yapay zekayı kontrol etmenin ne zararı olabilir ki?

Doğru Yaklaşımlar

1. Bırakın sizin için yazsın

Yapay zekanın düşünme sürecimi ele geçirmesini istemiyorum, kendi fikirlerimi kaleme almak benim için hâlâ çok önemli. Ancak dürüst olmak gerekirse, her zaman yazmaktan keyif aldığım şeyler olmuyor. İşte böyle anlarda, yapay zekayı bir yardımcı olarak kullanıyorum.

Benim Yöntemim: İşe, ChatGPT'ye dağınık bir taslak yazarak başlıyorum. Sadece ham fikirlerimi ve konuşma noktalarımı, dil bilgisine ya da kusursuz bir ifadeye takılmadan sıralıyorum.

Ancak, yapay zekanın tüm işi yapmasına izin vermiyorum. Yazımın yapısını baştan belirliyorum; bir başlangıcı, gelişme bölümü ve sonuç bölümü olacak şekilde zihnimde tasarlıyorum. "Benim için odaklanma hakkında bir makale yaz" demek yerine, kendi ana hatlarımı oluşturuyorum. Bu, tüm kontrolün bende kalmasını sağlıyor.

Verimlilik ve Kontrol: Taslağımı yazdıktan sonra ChatGPT'den onu düzeltmesini, ancak benim dilimden ve üslubumdan ödün vermemesini istiyorum. Böylece, yapay zeka bana üzerinde çalışabileceğim, güzel bir taslak sunuyor. Ardından, tam olarak istediğim gibi olduğundan emin olmak için her satırı dikkatlice düzenliyorum.

Bu yöntem sadece zamandan tasarruf etmemi sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda o an yazmaya hevesli olmadığım konularda bile üretebilmemi mümkün kılıyor. Özellikle resmi e-postalar, derslerimin açıklamaları ve yapmaktan pek hoşlanmadığım diğer yazılı işler için yapay zeka harika bir araç.

2. Beyin fırtınası için kullanımı

Yapay zekayı, yeni bakış açıları kazanmak, karmaşık konuları daha anlaşılır kılmak veya iş stratejileri geliştirmek için bir araç olarak kullanmak oldukça yaygın ve etkili bir yöntem.

Bu yöntemi sadece profesyonel hayatımla sınırlı tutmuyorum. Örneğin, yeni evimizin iç mimarisiyle ilgili kişisel bir projemde yapay zekadan faydalandım. Mobilya seçimi, duvar renkleri gibi konularda bana sunduğu önerilerle fikirlerimi netleştirmemi sağladı.

Yapay zekanın buradaki asıl gücü, size doğrudan bir cevap sunması değil, kendi düşüncelerinizi zenginleştirecek kıvılcımı yaratmasıdır. O, sadece daha iyi fikirler üretmeniz için size bir başlangıç noktası sunar.

3. İş akışlarını otomatikleştirme

Yapay zeka artık sadece fikir üretmekle kalmıyor, tüm iş akışlarını dönüştürmeye başlıyor.

Yakın zamanda, Yapay Zeka Temelleri dersimi güncellerken ChatGPT'yi bir proje asistanı gibi kullandım. Konu araştırmasından derslerin ana hatlarını çıkarmaya, taslaklar hazırlamaktan görseller önermeye ve hatta slayt desteleri oluşturmaya kadar her adımda bana yardımcı oldu. Bana düşen tek şey, son düzenlemeleri ve iyileştirmeleri yapmaktı.

Sonuç, kendi başıma hazırlayacağımdan çok daha iyi bir slayt destesi oldu.

İşte yapay zekanın asıl amacı bu: yerinizi almak değil, size bir avantaj sağlamak ve daha gelişmiş çıktılar üretmenize yardımcı olmak. O, sizin yerinize çalışan değil, sizinle birlikte daha iyisini başaran bir ortaktır.

Yeteneklerinizi Geliştirin

Yapay zekayı yanlış kullanmak sizi bağımlı, yanlış bilgilendirilmiş ve çevrenizden kopuk hale getirebilir. Oysa doğru kullanıldığında, sizi daha iyi, daha hızlı ve daha yaratıcı bir bireye dönüştürür.

Yapay Zeka: Yeteneklerinizi Geliştiren Bir Ortak

Yapay zekanın asıl amacı, insan yeteneklerini artırmaktır. Onu, yazma sürecinizi hızlandırmak, yeni fikirler için beyin fırtınası yapmak veya tekrarlayan görevleri otomatikleştirmek için kullanın.

Ancak, yapay zekaya asla bir insanmış gibi davranmayın. Kararlarınızı onun vermesine izin vermeyin ve ona körü körüne güvenmeyin. Unutmayın, yapay zeka bir araçtır ve kontrol daima sizde olmalıdır.

by Darius Foroux