Hadi, bu düşünme tekniğinin hayatta daha iyi kararlar almamıza nasıl yardımcı olduğunu keşfedelim… Yaratıcının insanoğluna sunduğu en büyük armağanlarından biri, düşünme armağanıdır. Evet, hayvanlar da düşünebilir, ancak insanların yapabileceği kadar değil.
Sadece bir şekilde değil, birçok şekilde düşünebiliriz. Sadece size bir fikir vermesi açısından, kullandığımız düşünme tekniklerinden işte bazıları:
Soyut düşünme
Somut düşünme
Analitik düşünme
Eleştirel düşünme
Yaratıcı düşünme
Yakınsak düşünme
Iraksak düşünme
ve daha fazlası…
Konuyu daha da derinlemesine irdelemek için, her düşünme tekniğini kendi özgünlüğüne dayalı olarak tekrar alt tekniklere de ayırabiliriz.
Bu makalede, eleştirel düşünmenin alt tekniği olarak sınıflandırabileceğimiz yansıtıcı düşünme tekniğine odaklanıyoruz.
Yansıtıcı düşünme, eleştirel düşünmenin ayrılmaz bir parçasıdır
Eleştirel düşünme; analize, rasyonelliğe ve deneyime dayalı olarak iki fikir arasında doğru kararı vermek demektir. Eleştirel düşünürler bir soru karşısında hep meraklıdırlar ve eksik verilere dayalı gerçekliklere ve rakamsal verilere dayanarak aceleci kararlar vermezler. Bu nedenle, temel olarak, eleştirel düşünme, tartışmayı veya ilgili fikirleri ölçerek doğru kararı vermekle ilgilidir.
Aynı olay karşısında yaşanmış geçmiş deneyimleriniz söz konusu ise doğru kararlar vermek çok daha kolay olacaktır. Bu tür deneyimlere aşina olduğunuzda, analiz için çok fazla zaman harcamaksızın seçimler yapabileceksiniz demektir.
Ve yansıtıcı düşüncenin sahneye çıktığı yerde tam da burasıdır.
Yansıtıcı düşünme nedir?
Yansıtıcı düşünme, geçmiş deneyimlere dayanarak kararlar alma veya geçmiş olaylardan ilham alma sürecidir.
Dolayısıyla deneyiminiz yansıtıcı düşüncede önemli bir rol oynar. Ve yansıtıcı düşünmeyi kendi avantajınıza kullanmanın farklı yolları vardır.
Yansıtıcı düşünme, aynı sorunu veya durumu geçmişte yaşadıysanız, kolay bir şekilde tekrar eden sorunu ya da durumu bastırmak için kullanışlıdır. Deneyimlerinizi, geçmiş sonuçları benzer şekilde uygulayarak, ancak ayrıca kesin durumlarda ondan öğrendiğiniz değerleri de değiştirerek, avantajınız için de kullanabilirsiniz.
Yansıtıcı düşünme, “Başarıdan değil, başarısızlıktan öğreniriz” deyişinin de gerçek hayattaki uygulamasıdır.
Geçmişinizi nasıl avantaja dönüştürebilirsiniz?
Her geçen saniye, hayatınız için size paha biçilmez bir deneyim armağanı sunar. Yaşamdaki deneyimlerimizin, bugünkü kararlarımızı düşünme ve onları etkileme biçimimiz üzerinde derin etkileri vardır.
Yansıtıcı düşünme ve eleştirel düşünme genellikle birlikte veya aynı bağlamda kullanılır. Yansıtıcı düşünmenin, eleştirel düşünme tekniklerinin en önemlisi olduğu ve insanların her iki tekniği de eşzamanlı olarak kullanmalarına neden olduğu söylenebilir. Bununla birlikte, eleştirel düşünme, biri yansıtıcı düşünme olmak üzere çeşitli düşünme türlerini kapsayan bir şemsiye terimdir.
Yansıtıcı düşünmenin bir başka metodu da deneyimi sadece kendi hayatınızdan değil, başkalarının hayatlarından da almaktır. Başkalarından deneyimlerini ve bunun karşılığında nasıl cevap verdiklerini öğrenebilirsin.
Her cevap belirli bir olay dizisini başlatır. Onları inceleyin ve bu cevabın doğru cevap olup olmadığını görün veya farklı şekilde ele alınıp alınamayacaklarını öğrenin.
Bu, yansıtıcı düşünmenin de esnek olduğu anlamına gelir. Bu teknik sadece kendi deneyimlerinizden değil, başkalarından da öğrenmenizi sağlar.
Yansıtıcı düşünme niçin önemlidir?
Yansıtıcı düşünme önemlidir, çünkü durumu analiz etmek ve incelemek için çok zaman harcamak zorunda kalmadan doğru kararları vermenizi sağlar.
Hem profesyonel hem de kişisel yaşamımızda, yaptığımız kararların ciddi sonuçları vardır. Dolayısıyla bir kararı neyin iyi ya da kötü kıldığını anlamak, bu tür fikirlerin değerlendirilmesine bağlıdır.
Yansıtıcı düşünme, herhangi bir problem çözme tekniğinin önemli bir parçası olan geri adım atmayı da başlatır.
Kendinizi durumun dışına çıkarmalı ve ilgili tüm değişkenlerle değerlendirmelisiniz. Daha sonra geçmiş deneyimlerinizi bu durumdan arzulanan bir sonuç yaratacak plan veya stratejiler geliştirmek için kullanabilirsiniz.
Bu gibi durumlarda sahip olduğunuz en büyük güç, böyle bir durumda yeni değil, geçmiş deneyime sahip olmanız ve bu nedenle her kararın sonuçlarını daha başarılı bir şekilde tahmin edebilmenizdir.
İçinizde var olan aşağıdaki özellikleri beslerseniz, yansıtıcı düşünmede ustalaşabilirsiniz:
Kişisel farkındalık: Öncelikle ve en önemlisi, kendiniz hakkında sağlam bir kavrayışa sahip olmalısınız. Yeteneklerinizin, geçmiş tecrübelerinizin ve hedeflerinizin farkında olmalısınız. Kişisel farkındalık, bulunduğunuz pozisyonu ve bu pozisyonda neler yapılabileceğinizi daha iyi anlamanıza yardımcı olur.
Kişisel Gelişim: Her deneyim, öğrenilmesi gereken bir ders niteliğindedir. Engel veya başarısızlık ile karşılaştığınızda, seçtiğiniz güzergahlar ve onunla birlikte gelen deneyimler hakkında kendiniz geliştirdiğinizden emin olun.
Güçlendirme: Deneyimlerinizden öğrendiğiniz dersleri uygulayın ve onları gerçek hayat senaryolarında kullanın. Kendinizin daha iyi bir versiyonu haline gelmeniz için kendinizi güçlendiriyorsunuz demektir bu.
Yaşamda kendini yansıtma neden önemlidir?
Günümüzün hızlı hareket edebilen dünyasında, genellikle günleriniz, saniyeler içinde akıp giden sıkı programlarla doludur. Yıllar veya aylar önce nerede olduğumuzu değerlendirecek vaktimiz olmadığı için yaşadığınız andaki aktivitelere dalarsınız.
Bir zamanlar Samuel Taylor Coleridge’in de dediği gibi “İnsanların üzerinde ustalaşması gereken bir sanat türü vardır. O da yansıma sanatıdır”.
Kendine tekrar tekrar baktığında, tüm gerçekleştirdiğin başarılarında veya başarısızlıklarında saklı olan bilgeliğini bulacaksın. Ne kadar küçük olursa olsun, öğrenecek bir şeyler olacaktır. Yansıtıcı düşünme, öğrendiklerinizi uygulamaya geçirir.
Geçmişiniz, harika bir öğretmendir, sizin oyalanacağınız boş bir şey değil. İçinde bulunduğunuz dünya ve kendiniz hakkında size çok şeyler öğretebilen bir öğretmen.
Eleştirel düşünme, daha iyi kararlar almanıza yardımcı olacak harika bir beceridir ve yansıtıcı düşünme de bunun büyük bir bölümünü oluşturur. Geçmiş deneyimlerinizi gelecekteki kararlarınızı netleştirmek için kum taneleri misali kullanın.