Kazanmak, tasarruf etmek ve yatırım yapmak…
Kazanın, tasarruf edin ve yatırım yapın, hepsi bu. Zengin olmak istiyorsanız eğer, bu üç şeyin her zaman aklınızda olması gerekir. Ve tabi bu sırayla.
CEO Jamie Dimon, JPMorgan müşterileriyle yakın zamanda yaptığı bir görüşmede, başarılı bir şekilde servet edinmenin anahtarı hakkında konuştu. Dedi ki:
“Yatırım kalıcı olmalıdır. Tasarruf edin, yatırım yapın. Tasarruf edin, yatırım yapın. Borsada zirveyi ve dipleri tahmin edip bu yolla para kazanmaya çabalamak günün sonunda kaybedenin oyunudur. Hiç kimsenin bu yolla kazandığını pek görmedim. Dünyanın en zeki yatırımcısı Warren Buffett dahi, bunun yatırım yapmanın bir yolu olmadığını söylüyor.”
Gerçekten bu o kadar karmaşık değil. Sağlıklı finansal alışkanlıklarınız varsa, zengin olmak için çok fazla para kazanmanıza bile gerek yoktur.
1| Daha fazla kazanma alışkanlığı
Tasarruf ve yatırım yapmayı sevmeme karşılık, sürekli kazanç potansiyelimizi artırmanın peşinde olup daha hızlı zengin olmanın da mümkün olmadığına inanıyorum. Sürekli daha fazla para peşinde koşarak zihinsel sağlığımızı yok etmenin de doğru olmadığını, ancak hayatımız boyunca daha fazla kazanmayı istemenin de doğal olduğunu düşünüyorum.
Lakin insanın sadece daha fazlasını öğrenerek daha fazla kazanabileceğine inanıyorum. Ne kadar çok öğrenirsek, diğer insanlara ve kuruluşlara o kadar çok değer katabiliriz. İşte bu şekilde daha fazla kazanabiliriz.
Şimdi bu, “Yılda bir milyon dolar kazanmak istiyorum” gibi gerçekçi olmayan hedefler belirlemeniz gerektiği anlamına mı geliyor? Cevap elbette hayır. Toplumumuzun sorunu, rastgele rakamlara takılıp kalmamızdır.
Yılda 100.000 dolar, çoğu insanın odaklandığı bir şey. Neden? Belli bir miktar para kazanmak için bu kadar çok çalışmak ve bu kadar çok fedakarlık yapmak faydasızdır, zira sadece bir yıl sonra tükenmektir bunun sonucu.
Bunun yerine, kazanmayı bir alışkanlık gibi görüyorum ben. Her yıl, kazanma potansiyelimi artıran yeni beceriler ve yollar öğrenmek isterim. Kazandığım paranın miktarına bakmam. İlerleyip ilerlemediğime bakarım. Zira her şeyden daha önemli olan budur.
2| Daha fazla tasarruf etme alışkanlığı
Son dört yıldır, her yıl bir önceki yıla kıyasla önemli ölçüde daha fazla kazanıyorum. Ama yaşamsal harcamalarım pek değişmedi. Evimi, arabamı yada başka bir şeyi yükseltmedim. Şimdi daha fazla kazanmam dışında masraflarım aynı.
Bu sayede daha fazla tasarruf edebiliyorum. Tasarruf alışkanlığının anahtarı budur aslında. En büyük yanılgı bu noktada, daha fazla kazanırsanız aynı miktarda para biriktireceğimizi düşünmemizdir. Başlangıçta, o kadar kazanmadığım için gelirimin yalnızca % 10'unu biriktirebildim.
Ama her yıl biraz daha fazla kazandığım için daha fazla tasarruf edebildim. Sadece para biriktirmeye odaklanmanın da günün sonunda kaybedilecek bir oyun olduğunu düşünüyorum.
Cimrilik genellikle para harcama korkusuna yol açar. Bunu ailemde çok gördüm. Para harcamaktan o kadar korkuyor ki bazıları, altmışını zorlayan aile üyelerimdir geneli ve önemli miktarda birikimleri de var ama yine de teşbihte hata olmaz, sanki üniversitede öğrencisiymiş yaşıyorlar.
Herhangi bir şey hakkında konuşurken sordukları ilk şey, “Ne kadara mal oldu?” dur.
Geçen yıl babam yaklaşık 1000 $ ‘a Traeger pelet ızgarası aldı. Ebeveynlerimle birlikte ailecek barbekü partisi düzenlediğimizde, bazı aile üyelerinin parti boyunca tek muhabbetleri bu tür ızgaraların ne kadar pahalı olduğuydu.
Sonra füme burger yediler ve “Vay canına! Bu harika. Bu eti nereden aldınız? Biz de bundan almalıyız.” dediler.
“Dostum, bu sadece süpermarket eti. Traeger onu özel kılıyor.” diye karşılık verdi babam.
Hayat, sahip olduğunuz her kuruşu biriktirmek için çok kısa bence.
3| Daha fazla yatırım yapma alışkanlığı
Yatırım yaparken yaptığım en büyük hata, asla tutarlı olamamamdı. 2007 yılında ilk hisselerimi satın aldım; birkaç yıl sonra da hisselerimi sattım. Sonraki birkaç yıl da pek yatırım yapmadım. Bir keresinde, S&P 500 endeks fonuna 5.000 $ yatırdım. Ama birkaç yıldır da ona hiç para eklemedim.
Ancak 2017 civarında Stoacılık felsefesini benimsemeye başladım ve bunu yatırımlarıma uygulamaya başladım. Yatırımı sadece uzun vadede işe yarayan bir alışkanlık olarak görmeye başladım. Para kaybetme korkumun üstesinden geldim bu sayede.
Ve sonrasında her yıl daha fazla yatırım yapmaya başladım. Şimdi her ay yatırım yapıyorum. Tasarruf hesabımda altı aylık harcamalarım var, kiralık bir mülküm var ve diğer tüm paramı borsaya yatırıyorum.
Ama daha çok kazanarak başladım, sonra daha çok biriktirdim ve sonra yatırıma başladım. İnsanlar ilk iki adımı atlayıp hemen zengin olmanın derdinde.
Mesela para yatırmadan gayrimenkul satın almak istiyorlar. Bir takım insanlardan hisse senedi tüyoları alarak kolay yoldan para kazanabileceklerini umuyorlar. Bazıları şanslı olsa da (ve bunlar hakkında çok şey duyabilirsiniz), bir çoğu sadece hızlı zengin olma peşinde koşarak, sadece para kaybeder.
Sonuçta, sağlıklı finansal alışkanlıklara sahipsek, kendimizi geliştirmeye devam ediyorsak ve büyük riskler almadan paramızı akıllıca yatırımlara dönüştürebilirsek, elbette günün sonunda kazanacağız demektir…