Yaşamınızda ulaştığınız nokta, alışkanlıklarınızın bir sonucudur. Will Durant ne güzel söylemiş:“Tekrar tekrar yaptığımız şeyler aslında biziz. O halde mükemmellik bir eylem değil, bir alışkanlıktır.”
Bu, alışkanlıklarımızı değiştirerek ve dönüştürerek sıradanlıktan mükemmelliğe uzanan bir yolculuk anlamına gelir.
Ama bunu nasıl yapabiliriz?
Buna konuya girmeden önce ifademi açıklığa kavuşturmak istiyorum: Alışkanlıklar hayatınızı değiştirir ve dönüştürür, ancak başarıyı garanti edemez.
Çünkü “Milyonerlerin Alışkanlıkları” gibi başlıklar içeren makalelerde ve kitaplarda bize bu şekilde anlatılıyor. Okuduklarımızdan anlıyoruz ki, Elon Musk gibi milyonerler günde 2 saat uyuyor ve akşam yemeğinde “Gevrek” gibi şeyler yiyor, ya da onun gibi bir şey işte. Ancak bu tür moronik makalelerin yada kitapların yazarlarının bizden ve okuyucudan gizlediği asıl şey; korelasyonun (ilişki) nedensellik anlamına gelmemesidir.
Yani, erken kalkmak, çok çalışmak ve soğuk duş almak başarının nedeni değildir. Hiç kimse bunu “Fooled By Randomness” kitabının yazarı Nassim Taleb’inden daha güzel ifade etmemiştir:
“Sıkı çalışmak, zamanında yola çıkmak, temiz (tercihen beyaz) bir gömlek giymek, deodorant kullanmak ve bu gibi geleneksel şeyler insanların başarısına katkıda bulunabilir, hatta mutlaka gereklidirler de ancak başarıya neden olmadıkları için yetersizdirler.”
Bu yüzden aslında alışkanlıklar hakkında bir şeyler konuştuğum zaman, sonuçlardan bahsetmiyorum. Gerçekte davranışımızı ve alışkanlıklarımızı değiştirmekle ilgili konuşuyorum, böylece yaşam kalitemizi arttırıyoruz.
Artık bunu çözdüğümüze göre, hayatımı değiştiren alışkanlıkların değişmesi ve dönüşmesi için tavsiye edebileceği dört adımı, hadi adım adım okuyalım tıpkı adım adım akışkanlıklarımızı değiştirmemiz gerektiği gibi :)
Adım 1: Hangi alışkanlıkların buna değer olabileceğine karar verin
Bakın, sizinle bütün gün yaşamımı değiştiren alışkanlıklar hakkında konuşabilirim, ama bu size hiç yardımcı olmayacaktır. Sebep; çünkü yalnızca SİZ karar verebilirsiniz, hangi alışkanlığın buna değer olabileceğini ve değişmesi gerektiğini.
Bir alışkanlığın buna değer olup olmadığına karar vermek, yeni alışkanlıklar oluşturabilmek için çok önemlidir. Genellikle bir şeyler duyarız ve şunu düşünürüz: “Bunu ben de yapmalıyım!”
Gerçekten mi? Bir saat önce uyanmalı mıyım? Soğuk duş almalı mıyım? Mağara adamı gibi yemeli miyim? Her gün koşmalı mıyım?
Belki erken uyanmak sizin için gerçekten yararlıdır. Bilemiyorum. Mesela ben erken kalktığımda, insanlardan nefret eden, hayatımın kalitesini bozan, huysuz yaşlı bir adam gibi davranıyorum.
Bu yüzden, bir çok kişi bunun beni başarılı kılacağını söylese de çok erken (sabah 7 ya da daha erken mesela) uyanmayı pek tercih etmem.
Sadece kendinize şu soruyu sorun: “Hangi x alışkanlık, hayatımın kalitesini artırabilir?”
Kendinize bu soruyu sormanızı istememin asıl nedeni; hepimizin değişmesi için bir nedene ihtiyacımız olduğudur. Yani yüzeysel bir takım sebeplerden çok daha büyük bir şeye ihtiyacımız var.
“Haftada bir kitap okumak istiyorum” diyebilirsiniz. Peki neden? Yani ne yapabilirsiniz? Vizyonunuz ne? Hedefleriniz ne?
Örneğin, haftada iki kitap okurum çünkü öğretmenim/eğitmenim. Her gün öğrenmem gerekiyor, böylece işimi daha iyi yapabiliyorum.
Örneğin, fiziksel antrenmanlar yapıyorum çünkü faydalı bir insan olmak istiyorum. Evimde ve ofisimde, pek çok ev işi yapıyorum. Bir şeyler yapmak ve düzeltmek istiyorum. Ağır şeyleri kaldırmak veya yorucu işler yapmak için iyi durumda olmam gerekiyor.
vs…
İşte bu yüzden. Sizin için bu alışkanlık nedir? Buna cevap vermelisiniz. Ve sonra, sizi hayatta istediğiniz şeylere daha da yaklaştıracak bu alışkanlıkları özümsemelisiniz.
Adım 2: Bir seferde bir alışkanlığa odaklanın
Günlük egzersiz alışkanlığımı nasıl başarıyla gerçekleştirdiğimi anlatabilirim ki bu yıllarca yapmaya çalıştığım bir şeydi.
Başarısızlığımın birçok nedeni vardı, bunlardan biri de aynı anda bir çok alışkanlığı gerçekleştirmeye çalışmamdı. Nedenini bilmiyorum ama bazen kendimi geliştirme çılgınlığına kaptırıyorum. Daha fazla okumak, daha fazla yazmak, daha fazla çalışmak, daha iyi yaşamak, daha sağlıklı yemek yemek gibi şeyleri yapma çılgınlığına.
Sizde böyleyseniz, bu gibi çılgınlıkları geride bırakmak en güzeli bence. Çünkü genel olarak, aynı anda çok fazla şey yaptığımızda, bunun sonucu kaosla bitiyor. Ve her zaman başladığımız yere geri dönüyoruz.
Bu size tanıdık geliyor mu?
Aynı anda bu kadar çok şey yapmaya çalışmamızın sebeplerinden biri de kendimizi abartmamızdır. Kısa sürede çok şey başarabileceğimizi düşünüyoruz çünkü. İşte yanlış olan da bu.
Uzun bir süre boyunca, bir çok şeyi başarabiliriz. Bu doğru. Yani her seferinde sadece bir şeye odaklanarak. Bir alışkanlığı diğerinin üzerine, birer birer üst üste koyarak (tıpkı bu makalenin başında ifade ettiğim gibi, adım adım…).
Adım 3: Küçük adımlarla başlayın
Genellikle, büyük şeyler yapmak istiyoruz, anlamadan. Bir işe başlamak ya da bir kariyer inşa etmek çaba gerektirir elbette. Aslında, yaşamda değerli olan her şeyi elde etmek için çok fazla çalışmak gerekir.
Büyük bir şey yapmadan önce küçük şeylerle başlamalıyız. Benzer şekilde, dünyayı değiştirmeden önce, önce kendimizi değiştirmeliyiz.
Savaş ve Barış kitabının yazarı Leo Tolstoy elinden gelenin en iyisini yaptı:
“Herkes dünyayı değiştirmeyi düşünüyor, ama kimse kendini değiştirmeyi düşünmüyor”
Küçük şeylere odaklanın. Güçlü bir temel oluşturun. Bu olmadan asla anlamlı bir şey elde edemezsiniz.
Günlük koşmak ister misiniz? Yürüyerek başlayın.
Bir kitap yazmak ister misiniz? Bir cümle yazarak başlayın.
Bir iş kurmak ister misiniz? Bir müşteri ile başlayın.
Haftada iki kitap okumak ister misiniz? Günde sadece bir sayfa okuyarak başlayın.
vs…
Büyük adımlar, ardından gelen küçük adımları takip eder…
Adım 4: Kontrol listeleri kullanın
Her şeyi unuturdum. Bundan birkaç yıl önce, günlük okuma alışkanlığına başlamıştım. Başlangıçta açıkçası berbattı. Beş ya da altı gün boyunca aralıksız okurdum ve sonra aniden tamamen unuturdum. Bu yüzden daha çok okuma arzusunu yitirmiş gibiydim.
Bir şeyler yapmak istiyorsunuz. Yapıyorsunuz. Ve sonra unutuyorsunuz her şeyi. Berbat bir durum, değil mi?
Hayır, bu zayıflık. Kendinizi bir şekilde kandırmaya çalışmayın.
Ne elde etmeye çalıştığınızı kendinize hatırlatmak için kontrol listeleri oluşturmalı ve kullanmalısınız. Unutmayınız: Yaşamlarımızı dönüştürmek için alışkanlıklar yaratırız ki daha iyi şeyler yapmak için.
Günlük alışkanlıklarınızı bu listeden kontrol edin. Bir gün gelecek, hayatınızın böylesine görünüşte küçükmüş gibi gelen alışkanlıklar tarafından ne kadar değiştiğine, siz bile şaşıracaksınız. En azından, bende ve alışkanlıklarına odaklanan binlerce insanda bu gerçekleşti.
Ve sizde de olacağına eminim…