NASA, Kozmosu incelemek için futbol stadyumu büyüklüğünde bir stratosferik balon kullanmayı planlıyor…
NASA, atmosferin stratosfer katmanına göndermeyi planladığı balonun üzerinde 2.5 metre yüksekliğinde bir teleskop göreceğimiz yeni bir görev başlattı ve lansmanını Aralık 2023 yılında Antartika’da yapmayı hedefliyor.
Balonun adı, ASTHROS, Milimetre-altı-dalga boylarında Yüksek Spektral Çözünürlük Gözlemleri için Astrofizik Stratosferik Teleskopun kısaltmasından gelmektedir, ve balon yaklaşık üç hafta süresince hava akımları ile itilerek hareket edecektir.
Neden diye sorabilirsiniz?
Zira NASA, balondaki teleskop ile uzak kızılötesi ışığı veya insan gözüyle görülebilenden çok daha uzun dalga boylu ışıkları gözlemleyecek. Bunu başarabilmek için de ASTHROS’un 24,6 mil veya 40 kilometre yüksekliğe ulaşması gerekecek.
Balonların kullanılması belki geçmişi ve çok eski teknolojileri akla getirebilir, lakin kullanımlarından vazgeçmek hususunda çok da aceleci olmamak gerek, zira NASA’ya kara veya uzay merkezli görevlerde birçok avantaj sağlıyorlar hala.
Aslında, NASA’nın Bilimsel Balon Programı 30 yıldır var ve oldukça aktif, zira yılda 10 ila 15 görev gerçekleştiriliyor. Bunun nedenin, balon ile gerçekleştirilen çalışmaların planlama ve dağıtımları arasında daha düşük maliyetlerin olması ve daha kısa sürede hedeflere ulaşılmasıdır diyebiliriz.
Bütün bunların temelinde, daha henüz uzay çalışmalarında kullanımı söz konusu olmayan yeni teknolojileri kullanılarak daha büyük riskler almak yerine, balonların kullanımı ile daha düşük maliyetin ve riskin olması yatıyor. Balonlar ile gerçekleştirilen görevleri, gelecekteki görevlerde yeni teknolojilerin faydalarından yararlanabilmesi için zemin hazırlayan bir ilk adımmış gibi düşünebilirsiniz.
ASTHROS proje müdürü ve bir JPL mühendisi olan Jose Siles, “ASTHROS gibi balon görevleri uzay görevlerinden daha risklidir, ancak mütevazı bir maliyetle yüksek getirileri söz konusudur.” dedi, ve şunu da devamında ekledi, “ASTHROS ile daha önce hiç denenmemiş astrofizik gözlemler yapmayı amaçlıyoruz.”
Peki ASTHROS’un sahip olduğu teknolojiler neler gerçekleştirecek? Yeni oluşan yıldızların etrafındaki gazların hareketini ve hızını ölçecek. Ayrıca ilk kez iki spesifik azot iyonunun varlığını haritalayacak. Zira bu iyonlar büyük yıldızların ve süpernova patlamalarının gerçekleşmesi ile oluşan rüzgarların gaz bulutlarını yeniden şekillendirdiği lokasyonların kilit göstergesidir.
